معایب میلگرد زنگ زده؛ آیا می‌توان از میلگرد زنگ زده استفاده کرد؟
زنگ زدگی آهن آلات فرایندی است که در اثر قرار گرفتن انها در معرض اکسیژن اتفاق می‌افتد. در این فرایند، آهن طی یک فرایند شیمیایی که در برخورد با اکسیژن اتفاق می‌افتد، اکسید می‌شود و به رنگ مایل به قرمز در می‌آید. زنگ زدگی در انواع قطعات آهن مانند میلگرد نیز اتفاق می‌افتد. میلگردها مقاطعی فولادی هستند که مقدار زیادی آهن در ساخت و تولید آنها استفاده می‌شود و به شدت در معرض زنگ زدگی قرار دارند. اما سوال اینجاست که معایب میلگرد زنگ زده چیست؟ آیا می‌توان از این میلگرد استفاده کرد؟
یکی از شایع‌ترین اتفاقاتی که فرایند ساخت و ساز رخ می‌دهد، زنگ زدگی میلگرد در بتن است. اما برای بسیاری این سوال پیش می‌آید که در صورت چنین اتفاقی، آیا می‌توان از میلگرد زنگ زده استفاده کرد و آیا استفاده از میلگرد زنگ زده خطرات و معایبی دارد؟ در این مقاله با مجله مشاوران آهن همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
میلگرد زنگ زده چیست؟
زنگ زدگی فرایندی است که اکسیداسیون نام دارد. این فرایند زمانی رخ می‌دهد که یک قطعه آهنی در معرض اکسیژن قرار بگیرد. همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، در فرایند تولید میلگرد از آهن استفاده می‌شود و زمانی که میلگرد در معرض اکسیژن قرار بگیرد، زنگ می‌زند. همین اتفاق برای میلگرد زمانی که در معرض آب نیز قرار بگیرد رخ می‌دهد.
زنگ زدگی در میلگرد باعث می‌شود میلگرد خاصیت چسبندگی خود را از دست بدهد و دیگر چسبندگی مناسبی بین میلگرد و بتن اتفاق نمی‌افتد. در نتیجه قدرت بتن کاهش پیدا می‌کند و عواقب جدی خواهد داشت.
انواع زنگ زدگی میلگرد
برای میلگردهایی که در بتن استفاده می‌شوند، دو نوع زنگ زدگی وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:
- خوردگی حفرهای
- خوردگی شیاری یا شکافی
خوردگی حفرهای چیست؟
خوردگی حفرهای نوعی خوردگی است که باعث ایجاد حفره‌های کوچک در فلزات می‌شود. این نوع خوردگی که پیتینگ (Pitting) نیز نام دارد، در اثر نرسیدن اکسیژن به بخشی از سطح اتفاق می‌افتد. در این شرایط بخشی از سطح که اکسیژن به آن نمی‌رسد نقش آند را بازی می‌کند و بخشی که اکسیژن بالایی دریافت کرده است، حالت کاتد دارد.
این نوع خوردگی، به صورت موضعی اتفاق می‌افتد. همچنین عموما خوردگی حفرهای، خطرناک‌تر از خوردگی یکنواخت در نظر گرفته می‌شوند.
خوردگی شیاری یا شکافی چیست؟
خوردگی شیاری (Crevice) نیز نوعی خوردگی است که بر اثر اختلاف دما اتفاق می‌افتد و در یک شیار یا شکاف باریک رخ می‌دهد. در این خوردگی سرعت واکنش آندی در داخل شیار با سرعت واکنش کاتدی در خارج از شیار برابر است و به همین دلیل خوردگی در داخل شیار با سرعت خیلی بالا اتفاق می‌افتد.
فلزاتی مانند فولاد ضد زنگ و آلومینیوم مقاومت کمی در مقابل این نوع خوردگی دارند و فلزاتی مانند تیتانیوم و نیکل مقاومت بالاتری در مقابل این نوع خوردگی از خود نشان می‌دهند.
چه عواملی باعث زنگ زدگی میلگرد می‌شود؟
عوامل مختلفی باعث خوردگی و زنگ زدگی در میلگرد می‌شوند. یکی از عوامل خوردگی، ورود کلرید به بتن است. ورود کلرید به بتن یکی از عوامل اصلی ایجاد خوردگی حفرهای است. از دیگر موارد خوردگی میلگرد، کربناته شدن است. در اثر کربناته شدن، محیط معمولی قلیایی با محیط خنثی‌تری جایگزین خواهد شد و خوردگی اتفاق می‌افتد.
برخی دیگر از عوامل موثر در زنگ زدگی میلگرد به شرح زیر هستند:
- آلودگی جوی
- ترک در بتن
- مقامت پایین در برابر کشش
- حضور یون‌های مخرب
- رسوبات حاصل از محصولات خوردگی
همه این عوامل به نوعی در زنگ زدگی میلگرد موثر هستند و در شرایط مختلف باعث خوردگی شیاری یا حفرهای می‌شوند. همچنین این نکته را در نظر بگیرید که میلگرد اگر به صورت استاندارد تولید شده باشد و در بتنی با شرایط استاندارد استفاده شود، در بتن زنگ نمی‌زند.
معایب میلگرد زنگ زده چیست؟
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، اولین تاثیر مهم زنگ زدگی بر میلگرد این است که قابلیت چسبندگی و اتصال بین میلگرد و بتن از بین می‌رود و مقاومت سازه کاهش پیدا می‌کند. زنگ زدگی یک اتفاق رایج و امری اجتناب ناپذیر است و در طول فرایند حمل و نگهداری میلگرد به خصوص در فصل سرما یا هنگام بارش امکان زنگ زدگی میلگرد وجود دارد.
معایب میلگرد زنگ زده و استفاده از چنین میلگردی در سازه‌های بتنی، از افزایش سرعت زنگ زدگی و ایجاد خوردگی بیشتر شروع می‌شود و به کاهش مقاومت بتن و اتفاقات جبران ناپذیر می‌رسد. از دیگر معایب میلگرد زنگ زده برای ساختمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- میلگرد زنگ زده هم افزایی خوبی با بتن نخواهد داشت. هم افزایی به این معنی است نیروی چسبندگی بین این دو سازه وجود داشته باشد.
- حجم زنگ آهنی که ایجاد می‌شود، ۳ تا ۴ برابر حجم فلز است و این افزایش حجم باعث ایجاد ترک در بتن و کاهش مقاومت سازه خواهد شد.
- یکی از معایب بزرگ میلگرد زنگ زده این است که به طور کلی عمر مفید ساختمان را کاهش می‌دهد.
آیا می‌توان از میلگرد زنگ زده استفاده کرد؟
از معایب میلگرد زنگ زده نمی‌توان چشم پوشی کرد، با این حال در صورتی که زنگ زدگی خیلی پیشرفت نکرده باشد، می‌توان تحت شرایط خاص از میلگرد زنگ زده استفاده کرد. برخی از شرایط استفاده از میلگرد زنگ زده در بتن به شرح زیر هستند:
- اگر میانگین PH بتن ۱۲/۸ باشد و خاصیت قلیایی در آن ایجاد شود، خوردگی میلگرد در داخل بتن به سختی پیشروی می‌کند و می‌توان از آن استفاده کرد.
- اگر در میلگرد خوردگی حدود ۱ درصد از حجم فولاد را تشکیل دهد، در صورتی که شرایط دیگر برآورده شود می‌توان از آن استفاده کرد.
- با استفاده از سند بلاست آهن یا ماسه پاشی روی میلگرد می‌توان تا حد زیادی از میلگرد زنگ زدایی کرد و از آن بهره برد.
حد مجاز زنگ زدگی میلگرد چقدر است؟
استاندارهای مشخص و قوانین تعیین شده‌ای برای استفاده از میلگرد زنگ زده وجود دارد که حد مجاز زنگ زدگی را نشان می‌دهد. هم استاندارد ASTM و هم کتابچه راهنمای استاندارد موسسه فولاد تقویت کننده بتن (CRSI) هر دو شرایط استفاده از میلگرد زنگ زده و حد مجاز زنگ زدگی را تعیین کرده‌اند.
بر اثر زنگ زدگی، میلگرد تغییر شکل می‌دهد و ابعاد، وزن و ارتفاع آن تغییر می‌کند. اگر این تغییر شکل در حد استاندارهای تعریف شده باشد، می‌توان از میلگرد استفاده کرد و معایب میلگرد زنگ زده در این شرایط سازه را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. درواقع باید گفت اگر رسوب ناشی از زنگ، سبک باشد می‌توان از آن استفاده کرد و تاثیری بر چسبندگی بتن نخواهد داشت.
آیا رفع زنگ زدگی میلگرد امکان پذیر است؟
یکی از راهکارهای استفاده از میلگرد زنگ زده، زنگ زدایی است. رفع زدگی میلگرد روش‌های مختلفی دارد که بهترین و پر کاربردترین آن سند بلاست آهن یا ماسه پاشی روی میلگرد است.
در روش سند بلاست یا ماسه پاشی روی میلگرد، ساینده‌ای با سرعت بسیار زیاد و به کمک فشار هوا، روی سطح میلگرد پاشیده می‌شود و منجر به پاکسازی سطح میلگرد خواهد شد. مزیت مهم سند بلاست این است که به خوبی آلودگی را از سطح میلگرد پاک می‌کند و روشی کم هزینه و مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شود.
ماسه پاشی روی میلگرد باید توسط افراد حرفه‌ای انجام شود، زیرا در صورت ماسه پاشی غیر اصولی، ضخامت میلگرد کاهش پیدا می‌کند و مقاومت آن را از بین می‌برد.
برخی دیگر از روش‌های زنگ زدایی میلگرد به شرح زیر هستند:
- پاکسازی با برس سیمی
- استفاده از واترجت با فشار بالا
- استفاده از پاک کننده‌های شیمیایی
سخن پایانی
میلگردها مقاطعی فولادی هستند و همانطور که می‌دانید فولاد در معرض خوردگی و زنگ زدگی تحت شرایط مختلف قرار دارد. بر اساس آیین نامه در نظر گرفته شده برای میلگردها، میلگردهایی که خوردگی عمیق دارند نباید در بتن استفاده شوند؛ زیرا استحکام بتن را کاهش می‌دهند و موجب خطرات جبران ناپذیری می‌شوند.
برای میلگردهایی که در سطح محدودی زنگ زدگی دارند، از فرایند سند بلاست یا ماسه پاشی روی میلگرد استفاده می‌شود که سطح میلگرد را پاک کرده و آن را قابل استفاده می‌کند. معایب میلگرد زنگ زده مواردی هستند که باید جدی گرفته شوند و اگر میلگردی زنگ بزند، باید زنگ زدایی شود.
ما در مشاوران آهن، به شما کمک می‌کنیم قطعات میلگرد مورد نظر خود را با هر برند و در هر سایز، با بهترین قیمت روز خریداری کنید و در همه مراحل خرید در کنار شما خواهیم بود. پس با مشاوران آهن هوشمندانه خرید کنید و قیمت میلگرد امروز و پایین‌ترین قیمت آهن بازار را از ما بخواهید.
سوالات متداول
آیا رفع زنگ زدگی میلگرد امکان پذیر است؟
یکی از راهکارهای استفاده از میلگرد زنگ زده، رفع زنگ زدگی است. رفع زدگی میلگرد روش‌های مختلفی دارد که بهترین و پر کاربردترین آن سند بلاست آهن یا ماسه پاشی روی میلگرد است.
معایب میلگرد زنگ زده چیست؟
مهم‌ترین عیب میلگرد زنگ زده این است که قابلیت چسبندگی و اتصال بین میلگرد و بتن از بین می‌رود و مقاومت سازه کاهش پیدا می‌کند.
میلگرد زنگ زده چیست؟
زنگ زدگی فرایندی است که اکسیداسیون نام دارد. این فرایند زمانی رخ می‌دهد که یک قطعه آهنی در معرض اکسیژن قرار بگیرد. میلگرد هم چون یک قطعه فولادی است در معرض اکسیژن و آب زنگ می‌زند.
چه توضیحات دقیق و خوبی!
خسته نباشید
خوشحالیم که براتون مفید بوده ☺
سلام، قیمت میلگرد ۱۴ اعلام می کنید؟