ورق گالوانیزه؛ کاربردها، مزایا و ویژگی‌ها

ورق گالوانیزه یکی از محصولات صنعتی است که در بسیاری از صنایع، از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی، الکترونیک و بسیاری از صنایع دیگر کاربرد دارد. این ورق‌ها به دلیل پوشش زینک (گالوانیزاسیون) بر روی سطح فولاد یا آهن، مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و می‌توانند در محیط‌های مختلفی با طول عمر طولانی مورد استفاده قرار گیرند.

ورق گالوانیزه به دلیل روش‌های تولید و پوشش‌دهی مختلف، در طیف وسیعی از ضخامت‌ها و مشخصات فنی مختلف عرضه می‌شود، این امر به مهندسان و طراحان اجازه می‌دهد تا از آن‌ها به‌طور ایده‌آل در پروژه‌های مختلف استفاده کنند. ورق گالوانیزه، با توجه به کاربردهای فراوان و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، یکی از مؤلفه‌های اساسی در صنعت معاصر به شمار می‌رود.

در این مقاله از مجله مشاوران آهن، قصد داریم در مورد ورق گالوانیزه و مزایا و ویژگی‌های آن صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.

فرآیند گالوانیزاسیون چگونه انجام می‌شود؟

گالوانیزاسیون یک فرآیند صنعتی است که به منظور افزایش مقاومت فلزات در برابر خوردگی و عوامل محیطی انجام می‌شود. این فرآیند اصولاً بر روی آهن یا فولاد اجرا می‌شود و نتیجه آن ایجاد یک لایه محافظ زینک بر روی سطح فلز است.

در ادامه به برخی از مراحل اصلی فرآیند گالوانیزاسیون گرم اشاره می‌کنیم:

پیش‌آماده‌سازی

قبل از شروع فرآیند گالوانیزاسیون، قطعات فلزی باید از گرد و غبار، روغن، چربی و اکسیدها پاک شوند. این کار معمولاً با استفاده از فرآیند پاکسازی (در محلول‌های اسیدی) انجام می‌شود.

استفاده از زینک مذاب

پس از پیش‌آماده‌سازی، قطعات فلزی در یک حوض حاوی زینک مذاب (با دمای حدود 450 درجه سانتی‌گراد) غوطه ور می‌شوند. در این مرحله، زینک به سطح فلز می‌چسبد و یک لایه محافظ ایجاد می‌کند.

خنک کردن

پس از خروج از حوض زینک، قطعات بلافاصله در آب خنک می‌شوند. این کار به جلوگیری از تشکیل اکسیدها و به حفظ ویژگی‌های لایه زینک کمک می‌کند.

انجام بازرسی‌های کیفی

پس از گالوانیزاسیون، بازرسی‌هایی از جمله اندازه‌گیری ضخامت زینک، تست مقاومت به خوردگی و غیره انجام می‌شود.

پایان عملیات و بسته بندی

پس از تأیید کیفیت، قطعات آماده‌سازی و بسته‌بندی می‌شوند تا برای حمل و نقل یا استفاده مورد نظر آماده باشند.

فرآیند گالوانیزاسیون با افزایش عمر فلزات و کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش آسیب‌های محیط زیستی می‌شود.

مزایای استفاده از ورق گالوانیزه چیست؟

ورق گالوانیزه به دلیل پوشش زینکی که بر روی آن ایجاد شده است، مزایای فراوانی دارد. در زیر به برخی از مزایای استفاده از ورق گالوانیزه اشاره شده است:

• مقاومت در برابر خوردگی: یکی از مهم‌ترین مزایای ورق گالوانیزه، مقاومت بالایی است که در برابر خوردگی نشان می‌دهد. پوشش زینک جلوی تماس مستقیم اکسیژن و رطوبت با فلز را می‌گیرد، به همین دلیل عمر فلز افزایش می‌یابد.
• دوام بالا: ورق‌های گالوانیزه برای مدت طولانی مقاومت می‌کنند، حتی در شرایط سخت محیطی مانند رطوبت بالا یا تماس مداوم با آب.
• هزینه‌های نگهداری کمتر: با توجه به مقاومت و دوام ورق گالوانیزه، هزینه‌های تعمیر و نگهداری در طول زمان کاهش می‌یابد.
• پوشش یکنواخت: گالوانیزه‌سازی فلز موجب می‌شود که پوشش زینک بطور یکنواختی بر روی سطح فلز قرار گیرد، حتی در نقاطی که به سختی دسترسی داریم.
• قابلیت بازیافت: ورق‌های گالوانیزه قابل بازیافت هستند، که این موضوع سبب می‌شود تا تأثیرات زیست‌محیطی این محصول کاهش یابد.
• پوشش زینک: در صورتی که ورق گالوانیزه خراش بیابد یا در مکانی خوردگی رخ دهد، زینک به عنوان یک ماده پوشاننده عمل می‌کند و اولویت خوردگی را به خود اختصاص می‌دهد، مانع از خوردگی فلز زیرین می‌شود.
• هزینه‌های اقتصادی: در مقایسه با روش‌های دیگر محافظت از فلزات در برابر خوردگی، گالوانیزه‌سازی اغلب کم هزینه‌تر است.
• رنگ‌آمیزی و پوشش‌دهی آسان: سطح ورق گالوانیزه بسیار مناسب برای اعمال رنگ‌ها و پوشش‌های دیگر است، افزایش چسبندگی و دوام رنگ را فراهم می‌آورد.

جدول زیر برخی از ویژگی‌های ورق گالوانیزه را نشان می‌دهد:

ویژگی	توضیح
مقاومت به خوردگی	ورق‌های گالوانیزه به دلیل پوشش گالوانیزه بر روی سطح خود، مقاومت خوبی در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی دارند.
ظاهر جذاب	ورق‌های گالوانیزه دارای ظاهری درخشان و جذاب هستند و به راحتی در طراحی‌های مختلف قابل استفاده هستند.
مقاومت در برابر اثرات محیطی	این ورق‌ها مقاومت خوبی در برابر تغییرات دما، نور UV، و عوامل محیطی دیگر دارند.
مقاومت در برابر آتش	این ورق‌ها به دلیل پوشش گالوانیزه، مقاومت مناسبی در برابر آتش دارند و می‌توانند در برخی برنامه‌های مقاومت در برابر حرارت استفاده شوند.
سبک وزن	ورق‌های گالوانیزه به دلیل ساختار فولادی خود، سبک وزن و در عین حال مقاوم هستند.
قابلیت خم کردن و شکل‌دهی	این ورق‌ها به راحتی می‌توانند خم کرده و به اشکال مختلف شکل داده شوند، که این ویژگی در ساخت و ساز و تولید اجزای مختلف مفید است.

این مزایا باعث شده است که ورق گالوانیزه در بسیاری از صنایع و برای اهداف مختلفی مانند ساختمان‌سازی، خودروسازی، ساخت اجزاء ماشین‌آلات و بسیاری دیگر از کاربردها مورد استفاده قرار گیرد.

مقاومت ورق گالوانیزه در برابر خوردگی

ورق گالوانیزه به دلیل پوشش زینکی که بر روی آهن یا فولاد ایجاد شده است، مقاومت زیادی در برابر خوردگی دارد. پوشش زینک به عنوان یک ماده فداکار عمل کرده و به جای فلز زیرین، خودش با واکنش‌های خوردگی مواجه می‌شود. در اینجا برخی از دلایل مقاومت ورق گالوانیزه در برابر خوردگی آورده شده‌اند:

1. استفاده از زینک: وقتی زینک با اکسیژن و رطوبت در محیط تماس پیدا می‌کند، یک لایه اکسید زینک (ZnO) یا هیدروکسید زینک (Zn(OH)₂) ایجاد می‌شود که یک مانع بین فلز و محیط خارجی می‌باشد. این لایه مانع از ورود اکسیژن و رطوبت به فلز زیرین می‌شود و در نتیجه، خوردگی را جلوگیری می‌کند.
2. پوشش یکنواخت: فرآیند گالوانیزه‌سازی به ویژه گالوانیزه‌سازی گرم، موجب می‌شود که زینک بطور یکنواختی بر روی کل سطح فلز قرار گیرد، حتی در نقاط دور دست یا زوایای مختلف.
3. سلامت و دوام پوشش: در صورت خراشیدگی یا آسیب به پوشش زینک، زینک از اطراف خراش محافظت می‌کند، این موضوع باعث می‌شود تا خوردگی محلی نداشته باشیم و محافظت از فلز زیرین در طول زمان ادامه یابد.
4. استحکام مکانیکی: ورق‌های گالوانیزه، به دلیل پوشش زینک، استحکام مکانیکی بالایی دارند و از تغییر شکل، خستگی یا شکستگی محافظت می‌شوند.

به خاطر این مزایا، ورق گالوانیزه در بسیاری از کاربردهای صنعتی و ساختمانی که نیاز به مقاومت در برابر شرایط محیطی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تفاوت ورق گالوانیزه با ورق غیر گالوانیزه چیست؟

ورق گالوانیزه و ورق غیر گالوانیزه دو نوع ماده فلزی هستند که در بسیاری از کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع ورق به شرح زیر است:

• پوشش زینک: بزرگترین تفاوت بین ورق گالوانیزه و غیر گالوانیزه، پوشش زینک روی ورق گالوانیزه است. ورق گالوانیزه یک لایه زینک را بر روی سطح خود دارد که به محافظت از ورق در برابر خوردگی کمک می‌کند. در حالی که ورق غیر گالوانیزه چنین پوششی ندارد.
• مقاومت در برابر خوردگی: ورق گالوانیزه به دلیل پوشش زینکی که دارد، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی نشان می‌دهد. ورق غیر گالوانیزه، بدون هیچگونه محافظت خاصی، بیشتر مستعد خوردگی است.
• هزینه: ورق گالوانیزه، به دلیل فرآیند گالوانیزه‌سازی، ممکن است قیمت بالاتری نسبت به ورق غیر گالوانیزه داشته باشد.
• کاربردها: ورق‌های گالوانیزه بیشتر در کاربردهایی استفاده می‌شوند که نیاز به مقاومت در برابر شرایط محیطی مانند رطوبت یا تماس با آب دارند، مانند نمای خارجی ساختمان‌ها، فنس‌ها، خودروها و غیره. ورق‌های غیر گالوانیزه در جای‌هایی استفاده می‌شوند که معرض عوامل خورنده کمتری هستند یا وقتی که محافظت خاصی لازم نیست.
• رنگ‌آمیزی و پوشش: ورق‌های گالوانیزه معمولاً به راحتی قابل رنگ‌آمیزی هستند. ولی قبل از رنگ‌آمیزی باید مطمئن شد که سطح آنها کاملاً تمیز است.
• وزن: ورق گالوانیزه به دلیل داشتن لایه زینک اضافی، ممکن است کمی سنگین‌تر از ورق غیر گالوانیزه باشد.
• جوشکاری: ورق‌های غیر گالوانیزه معمولاً راحت‌تر جوش داده می‌شوند. جوشکاری روی ورق گالوانیزه ممکن است نیاز به توجه و مراقبت‌های خاصی داشته باشد تا از آسیب‌دیدگی پوشش زینک یا تولید دودهای مضر جلوگیری شود.

در نهایت، انتخاب بین ورق گالوانیزه و ورق غیر گالوانیزه بستگی به کاربرد و شرایط محیطی مورد نظر دارد.

سخن پایانی

ورق‌های گالوانیزه به دلیل مقاومت برجسته‌ی خود در برابر خوردگی، گزینه‌ای مطمئن و مقرون‌به‌صرفه در بسیاری از کاربردهای صنعتی و ساختمانی هستند. این ویژگی به لطف پوشش زینک موجود بر روی سطح آنها حاصل می‌شود. از سوی دیگر، ورق‌های غیر گالوانیزه، اگرچه در برخی موارد کمتر هزینه دارند، ولی باید با دقت بیشتری در محیط‌هایی که معرض عوامل خورنده هستند، استفاده شوند. بنابراین، در انتخاب بین این دو نوع ورق، باید به نیازها، بودجه و شرایط محیطی مورد نظر توجه کرد. این تفاوت‌ها و ویژگی‌ها باعث می‌شوند که هر کدام از این ورق‌ها به شرایط خاصی پاسخگو باشند.

مشاوران آهن، تامین کننده معتبر قطعات فولادی، با مشاوره تخصصی بهترین قیمت ورق سیاه، قیمت میلگرد و قیمت تیرآهن و به طور کلی پایین‌ترین قیمت آهن بازار را در اختیار شما قرار می‌دهد و شما را برای خریدی بهتر راهنمایی می‌کند. با مآ، هوشمندانه خرید کنید.

منابع: + + +

سوالات متداول